കെഎഫ്സിയുടെയും പിസ്സ ഹട്ടിന്റെയും ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള യുഎസ് കമ്പനിയായ യം! ബ്രാൻഡ്‌സ്, തുർക്കി ഓപ്പറേറ്ററായ ഇഷ് ഗിഡയുമായുള്ള ഫ്രാഞ്ചൈസി കരാർ അവസാനിപ്പിച്ചതായി റിപ്പോർട്ട്. ഈ തീരുമാനം 537 ശാഖകൾ ഉടനടി അടച്ചുപൂട്ടുന്നതിലേക്കും 7.7 ബില്യൺ ടർക്കിഷ് ലിറ (ഏകദേശം $214 മില്യൺ) കവിയുന്ന കടബാധ്യതയിലേക്കും നയിച്ചു.
“പ്രവർത്തനപരവും ഗുണനിലവാരപരവുമായ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടു” എന്ന് യം! ബ്രാൻഡുകൾ പറയുമ്പോൾ തന്നെ അടച്ചുപൂട്ടലിന്റെ സമയം ഗാസയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ബഹിഷ്‌കരണത്തിന്റെ പങ്കിനെക്കുറിച്ച് ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നു. സമീപ മാസങ്ങളിൽ തുർക്കിയിലെ കെ‌എഫ്‌സിയുടെ വിൽപ്പന 40% കുറഞ്ഞു. ഇത് ഇഷ് ഗിഡയുടെ സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ കൂടുതൽ വഷളാക്കിയതായി പ്രാദേശിക റിപ്പോർട്ടുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
കെഎഫ്സിയുടെയും പിസ്സ ഹട്ടിന്റെയും ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ടർക്കിഷ് കമ്പനി 2020 ൽ ഫ്രാഞ്ചൈസി അവകാശങ്ങൾ നേടിയ ശേഷം വലിയ തോതിൽ അവരുടെ കച്ചവടം വികസിപ്പിച്ചു. കെ‌എഫ്‌സിയുടെ സാന്നിധ്യം 125 ൽ നിന്ന് 283 ലൊക്കേഷനുകളിലേക്കും പിസ്സ ഹട്ടിന്റെ സാന്നിധ്യം 45 ൽ നിന്ന് 254 ലൊക്കേഷനുകളിലേക്കും ഉയർത്തി. യം! ബ്രാൻഡുകളുടെ “2023 ലെ മികച്ച ഫ്രാഞ്ചൈസി പങ്കാളി” അവാർഡ് നേടിയിട്ടും, ഇഷ് ഗിഡ അതിന്റെ വികാസത്തിന് ഇന്ധനം നൽകാൻ കടത്തെ വളരെയധികം ആശ്രയിച്ചു. വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന പലിശനിരക്കുകളും പണലഭ്യത പ്രശ്‌നങ്ങളും ഒടുവിൽ അതിനെ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയിലേക്ക് തള്ളിവിട്ടു.
ഫാസ്റ്റ് ഫുഡിന് പുറമെ, ലഘുഭക്ഷണ നിർമ്മാണം, ഓട്ടോമോട്ടീവ് പാർട്‌സ്, മാധ്യമങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള മറ്റ് വ്യവസായങ്ങളിലും ഇഷ് ഗിഡ നിക്ഷേപം നടത്തി. ഈ സംരംഭങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ടും വിൽപ്പനയിലെ ഇടിവും അതിന്റെ തകർച്ചയ്ക്ക് കാരണമായി. നിയമപരമായ മേൽനോട്ടക്കാർ കമ്പനിയുടെ ആസ്തികൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുമ്പോൾ പ്രതിസന്ധി പരിഹരിക്കാൻ ഒരു തുർക്കി കോടതി ഇപ്പോൾ കമ്പനിക്ക് മൂന്ന് മാസത്തെ സമയം അനുവദിച്ചിരിക്കുന്നു.
ഗാസയിൽ ഇസ്രായേൽ നടത്തിയ വംശഹത്യയ്ക്ക് ശേഷം തുർക്കിയിലെ ബഹിഷ്‌കരണ പ്രസ്ഥാനം കൂടുതൽ ശക്തമായി. ഇസ്രായേലുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കമ്പനികളുമായുള്ള ബന്ധം വിച്ഛേദിക്കാൻ തുർക്കി ഉപഭോക്താക്കൾ ബിസിനസുകളിൽ സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഗാസയിൽ ഇസ്രായേലിന്റെ തുടർച്ചയായ വംശഹത്യയ്ക്ക് മറുപടിയായി തുർക്കി സർക്കാരും സ്വകാര്യ മേഖലയും കാര്യമായ നടപടികൾ സ്വീകരിച്ചു. തുർക്കി റെയിൽവേയും തുർക്കി എയർലൈൻസും ഇസ്രായേലുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ ട്രെയിനുകളിൽ നിന്നും വിമാനത്താവള ലോഞ്ചുകളിൽ നിന്നും നീക്കം ചെയ്തു. വിശാലമായ ഒരു നീക്കത്തിൽ, ഭരണകക്ഷിയായ ജസ്റ്റിസ് ആൻഡ് ഡെവലപ്‌മെന്റ് പാർട്ടി (എകെപി) ഭരിക്കുന്ന 45 മുനിസിപ്പാലിറ്റികൾ ഇസ്രായേലി ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ വിൽപ്പന നിരോധിച്ചു. അതേസമയം തുർക്കി പാർലമെന്റ് അതിന്റെ സൗകര്യങ്ങളിൽ നിന്ന് ഇസ്രായേലി ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ ഒഴിവാക്കി.
2024 മെയ് 2-ന്, ഇസ്രയേലുമായുള്ള വ്യാപാരം പൂർണ്ണമായും നിർത്തിവയ്ക്കാൻ വ്യാപാര മന്ത്രാലയം ഉത്തരവിട്ടു. നിയന്ത്രണങ്ങളില്ലാതെ മാനുഷിക സഹായം ഗാസയിൽ എത്തുന്നതുവരെ നിരോധനം നിലനിൽക്കുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. കൂടാതെ, ഇസ്രായേലിനുള്ള പിന്തുണ കാരണം ദാവോസിൽ നടക്കുന്ന ലോക സാമ്പത്തിക ഫോറം തുർക്കി ബഹിഷ്‌കരിക്കുമെന്ന് പ്രസിഡന്റ് റജബ് തയ്യിബ് എർദോഗൻ വീണ്ടും സ്ഥിരീകരിച്ചു. ഇസ്രായേലുമായി ബന്ധമുള്ള സ്വകാര്യമേഖല കമ്പനികൾ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സമ്മർദ്ദം നേരിടുന്നു. ഇസ്രായേലിലെ തുർക്കിയിലെ ഏറ്റവും വലിയ നിക്ഷേപകരായ സോർലു എനർജി ഗ്രൂപ്പ് മൂന്ന് ഇസ്രായേലി കമ്പനികളിലെ ഓഹരികൾ വിൽക്കാൻ നിർബന്ധിതരായി. ബഹിഷ്‌കരണം ഭക്ഷ്യ-പാനീയ വ്യവസായത്തെയും സാരമായി ബാധിച്ചു. ഇസ്രായേലുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സോഫ്റ്റ് ഡ്രിങ്ക് വിൽപ്പന 50% കുറഞ്ഞു. ഇത് നഷ്ടത്തിൽ നിന്ന് കരകയറാൻ കമ്പനികളെ കുത്തനെയുള്ള കിഴിവുകൾ ഏർപ്പെടുത്താൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു.